کودکان دوبار استثنایی
کودکان با استعداد با مشکل یادگیری
دکتر دیوید پالمر فوق تخصص استعداد کودکان
کودکان با استعداد با مشکل یادگیری… کودکان دوبار استثنایی
کودکان دوبار استثنایی
زمانی که برخی از والدین درباره موفقیتهای بزرگ و یا دانش آموزان با استعداد فکر میکنند، تصویری که در ذهن آنها نقش میبندد، کودکی است که در تمام جنبههای زندگی میدرخشد، برخی انتظاراتی که دارند: شاگرد اول بودن، داشتن دوستان زیاد و ستاره ورزشی بودن.
معنیش این است که اگر تو باهوش هستی باهوشی و باید بتوانی از ذهن و استعدادهایت در انجام هرکاری استفاده کنی و به خوبی آن را انجام دهی. مشکل اینجاست که این نظریه درستی نیست. بله، هستند کودکان و بزرگسالانی که به نظر میرسد همه چیز را میدانند و همه اینها را در خود دارند، اما اینها استثناهایی در میان بقیه هستند.
و در مورد تواناییهای علمی اکثر کودکان، حتی درکودکان باهوش و موفق هم نقاط قوت و ضعف وجود دارد. به تجربیات دوران مدرسه خود فکر کنید: کدام کلاسها یا موضوعات برایتان آسانتر بود؟ کجا احساس راحتتری داشتید؟ بهترین روش یادگیری برای شما چه بود؟ آیا شما از آن دسته بودید که برای فهمیدن چیزی باید در مورد آن مطالعه میکردید؟ یا اطلاعات را با گوش کردن یه یک کنفرانس، یا دیدن یک عکس یا یک ارائه بصری حفظ میکردید؟ در مورد کودکتان چطور؟ آیا در موردی خاص راحت است و با بقیه در کشمکش؟
بعضی تفاوتها در تواناییها از جمله کسانی که در مدرسه خوب عمل میکنند یک امر طبیعی و یک واقعیت سازگار با دیدگاههای فعلی هوش انسان است. هوش باید به عنوان یک گروه از تواناییهای متفاوت فکر باشد به جای یک فاکتور جهانی و کلی که تمام کارهای ما را فیلتر می کند. یک کودک ممکن است در هنر و قرائت خوب باشد، اما در ریاضی و ورزش زیاد خوب نباشد. کودک دیگری ممکن است در جهان بینی و یا حل مسائل واقعا خلاق باشد اما در مورد پیاده کردن ایدههای خود بر روی کاغذ زمان زیادی هدر بدهد.
به عبارت دیگر، معنی هوش آن چیزی نیست که میتوان به آن اشاره کرد و چون شما در انجام آن خوب هستید فقط شما میتوانید و دیگران نمیتوانند.
برای بسیاری از ما این تفاوتها یک قرارداد بزرگ نیست. ما در طول زندگی و مدرسه برای به دست آوردن چیزهایی که به راحتی به دست نمیآیند کمی سختتر تلاش می کنیم، و یا اینکه یاد میگیریم که راه جبران نقاط ضعفمان استفاده از نقاط قوت ماست. اگر ما برای فهمیدن چیزی که میخوانیم اوقات سخت و بدی داریم، ممکن است از عکسها یا نمودارهایی برای کمک به یادگیری خود استفاده کنیم و یا آن را در ذهن خود تجسم کنیم. اگر حافظه ضعیفی داریم باید یادداشتبرداری دقیق را یاد بگیریم، بیشتر مطالعه کنیم و یا راه کارهای دیگری را که به ما کمک میکنند اطلاعات را به یاد بیاوریم افزایش دهیم. ما برای انطباق بهتر معمولا با ناخودآگاه یاد میگیریم.
در بعضی از کودکان، هر چند که تفاوت بین تواناییهایشان بسیار زیاد است و موفقیت آنها در مدرسه با تلاش سخت تر یا جبران کردن نه غیر ممکن بلکه سخت است. این کودکان مشکل جدی ناتوانی در یادگیری دارند، مانعی مشهود و مزمن در یادگیری مواردی خاص. برای بعضی از کودکان ممکن است مشکل در خواندن و برای بعضی در ریاضی باشد. شاید برخی در زبان نوشتاری و یا گفتاری در تقلا باشند. این کودکان در این صورت قادر به یادگیری هستند که: معلمان بسیار خوب داشته باشند، در خانه با آنها کار شود و فرصت زیادی برای یادگیری داشته باشند، وگرنه به نظر نمیرسد بتوانند.
کودکانی که مشکل یادگیری آنها تشخیص داده شده (یا در یادگیری مواردی خاص ناتوان هستند) علیرغم اینکه دانشآموز قادری هستند اما نمیتوانند از استعداد بالقوه خود در بعضی موارد استفاد کنند چرا که مشکل اساسی در پردازش دارند. اینها کودکانی هستند که در بعضی موارد قوی و در بقیه موارد ناتوانی قابل ملاحظهای دارند.
برای بسیاری از کودکان با استعداد این الگوی مناسبی است. یک تست آی کیوی فردی، از دسته تستهایی که در مدارس کودکان برای تشخیص استعداد استفاده میشود. و متشکل از چندین آزمون کوچک جداگانه برای اندازهگیری بخشهایی مثل حافظه، مهارتهای بصری و فضایی و مهارتهای کلامی است. در حالی که الگوی کامل کودک یا به طور کلی تست آیکیو در محدوده استعداد قرار میگیرند اما الگوی نمرات فرد ممکن است بسیار متفاوت باشد. به عنوان مثال، بعضی از کودکان در آزمون مهارت بصری قدرت غیرمعمولی از خود نشان میدهند و در آزمون مهارتهای کلامی ضعف نسبی دارند. کودکان دیگر الگوهای کاملا متفاوتی نشان می دهند. اگر چه که درجهان استعداد، بعضی از کودکان با آیکیو بالا زمانی که به تواناییهای شناختی میرسند، الگوهای متفاوتی از نقاط قوت و ضعف، یا فراز و نشیب نشان میدهند.
به طور مشترک، کودکان با استعداد میتوانند در چگونگی عملکرد عالی خود در مدرسه بسته به مورد در نظر گرفته شده بسیار متفاوت باشند. در حالی که میتوانند در بعضی زمینههای علمی بدرخشند، میتوانند در بقیه موارد در دست و پا بزنند. برخی از این کودکان قادر خواهند بود با استفاده از نقاط قوت اساسی خود نقاط ضعفشان را جبران کنند. اما بعضی اوقات مشکل روند پردازش، حافظه، زبان بیانی، یا بعضی مشکلات آنقدر شدید هستند که کودک قادر به جبران آنها نیست. به این کودکان گاهی ” کودکان دو بار استثنایی” یا “کودکان E2[۱]” میگویند.
به دنبال چه باشیم؟
بعضی از نشانههایی که کودکان با استعداد یا باهوش ممکن است در برخی زمینههای خاص مشکل یادگیری داشته باشند:
* به نظر می رسد تلاش می کند تا بهترین باشد، اما با وجود داشتن معلم عالی و کمک شما در خانه، هنوز در یک یا چند مورد در تقلا است.
*او در انجامدادن زمینههای مختلف تفاوت بزرگی بین آنها را از خود نشان میدهد، به عنوان نمونه همواره در خواندن و نوشتن خوب و در ریاضی بسیار ضعیف است.
*نشانههایی واضح از مشکلات در مهارتهای شناختی مثل: توجهکردن، حافظه، درک یا استفاده از زبان، یا دنبالکردن جهتها، و به نظر میرسد این مشکلات راه رسیدن به موفقیت در مدرسه است.
*او چیزی را که یاد گرفته در روز بعد فراموش می کند.
*معلم او در مورد روند پیشرفتش در مقایسه با کودکان هم سن و سال او نگران است و یا احساس میکند کمتر از تواناییهایش کار میکند.
چه کار کنیم؟
اگر کودک شما در مدرسه دست و پا میزند و یک یا چند مورد از این نشانهها را دارد، زمان آن است که با یک معلم برای کاهش نگرانیهایتان جلسه فردی داشته باشید. اغلب، والدین و معلمها میتوانند با هم راه حلهایی پیدا کنند بدون توجه بیشتر. اصلاح تکالیف، تدریس خصوصی اضافی، یا تغییر در تواناییهای گروهی در کلاس و یا راه حلهای معمول دیگر.
اگر شما پیشنهادات معلم کودکتان را انجام دادید ولی موفق نشدید، قدم بعدی را بردارید و تقاضای ملاقات با “انجمن تیم مطالعاتی دانشآموز” (SST)[۲] (گاهی اوقات” انجمن تیم مداخله دانشجویی” (SIT[۳]) ، “انجمن مطالعه سطح کلاس(GLIT[۴]) “، انجمن طوفان مغزی یا برخی موارد مشابه.) را بدهید. مدارس معمولا این جلسات را برای زمانی نگه میدارند که مداخله در سطح کلاس کارساز نیست و نیاز به نظرات و دیدگاههای دیگری برای بهترین پشتیبانی از یک کودک است.
تیم تحقیقات دانشجویی اغلب از معلم آموزش و پرورش، دیگر معلمان با تجربه مدرسه، مدیر، و گاهی یک معلم ویژه و یا روانشناس مدرسه تشکیل شده است. تیم به نگرانیهایتان گوش میدهد، در مورد نقاط قوت و ضعف کودکتان بحث میکند، و توصیههایی میکند که توسط معلم عمومی آموزش و پرورش میشود به آنها عمل کرد. این توصیهها ممکن است شامل این موارد باشد: خدمات اضافی در مدرسه یا بعد از آن، استفاده از ابزارهای کمک آموزشی، تغییر در گروهبندی آموزشی کودکتان، یا پیشنهاداتی در مورد اینکه چطور در خانه حمایت بیشتری را فراهم کنید.
انواع برنامههای اصلاحی در دسترس وعمومی برای تحصیل دانشآموزان معمولا از منطقه به منطقه و مدرسه به مدرسه متفاوت است. بعضی از مدارس یک متخصص یادگیری آموزشی و یا برنامههای ویژه و موارد در دسترسی دارند برای دانشآموزانی که نیازمند حمایت بیشتر هستند. بعضی از مراکز عمومی آموزشی تحصیلی اجازه دارند کلاسهای خصوصی را در کالجها که توسط معلمان خصوصی آموزش و پرورش و زیر نظر مدرسه انجام میشود برگزار کنند. در این برنامهها دانشآموزانی که به حمایت بیشتری نیاز دارند در گروههای خاص تحصیلی دانشآموزی گروه بندی میشوند تا در مواردی که نیاز به حمایت دارند آموزش ببینند. این آموزش ممکن است در یک کلاس عمومی تحصیلی باشد و یا کودکان هفته ای یک بار یا بیشتر برای آموزش به یک اتاق منبع ویژه برده شوند.
اگر کودک شما با وجود بهترین تلاشهای معلم و تیم مدرسه هنوزهم موفق نیست، و شما یا معلم کودکتان معتقد است که هنوز ناتوانی در یادگیری وجود دارد، پس درخواست خدمات آموزش ویژه رسمی را مطرح کنید. طبق قانون، مدرسه چند روزی بعد از دریافت نامه درخواست والدین برای تست مهلت دارد برای پاسخدهی و تنظیم یک طرح ارزیابی و ترسیم اینکه چه نوع از تستها مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
نوع تست به احتمال زیاد توسط بررسی از پروندههای کودکتان، مشاهدات، نظرات معلم و اطلاعاتی که شما میدهید مشخص میشود. اگر کودک شما در حال انجام تست است، مطمئن شوید که روانشناس مدرسه، فکر شما را در مورد اینکه مشکل کودکتان ممکن است چه باشد میداند. مثلا اگر کودک شما نشانهای از مشکل حافظه یا دامنه توجه کوتاه، را از خود بروز میدهد همین حالا در موردش صحبت کنید. روانشناس ممکن است فقط در زمینههایی که مشکوک است تست را انجام دهد، نشانههای شما به او در زمانی که مشکل را اشتباه تشخیص میدهد کمک میکند.
زمانی که طرح ارزیابی توسط مدرسه منطقه دریافت و امضا شد، تیم ارزیابی ( معمولا شامل یک روانشناس مدرسه، یک معلم آموزش و پرورش ویژه، و گاهی اوقات متخصصین دیگر بسته به آنچه کودک نیاز دارد است.) زمانی در حدود یک ماه – به طور معمول دو ماه فرصت دارد، برای کامل کردن تستها و برگزاری جلسهای با والدین در مورد نتیجه و اینکه آیا کودک واجد شرایط آموزش مخصوص هست.
چیزهایی برای دانستن
به خاطر داشته باشید زمانی که به دنبال کمک یا خدمات برای کودک دوبار استثنایی خود هستید، شما نیاز خواهید داشت تا خود را با اصول، روش و قانون آموزش ویژه آشنا کنید.
قانون آموزش و پرورش ویژه اغلب پیچیده است، و برخی تغییرات در مناطق وجود دارد و هر منطقه برنامههای خود را اجرا میکند. همچنین اصطلاحات و کلمات اختصاری آموزش و پرورش ویژه از منطقه به منطقه میتواند متفاوت باشد.
به عنوان یک پدر و مادر، حق اساسی شماست که در جریان تصمیماتی که در مورد تحصیل کودکتان گرفته میشود قرار بگیرید. شما یک عضو مهم از تیم مدرسه هستید، نه فقط یک ناظر. تیم مدرسه به مداخله شما برای ارزیابی کامل و حمایت بهتر از فرزندتان نیاز دارد.
برای بررسی کامل قانون آموزش مخصوص خدمات دولت خود، به سایت وزارت آموزش و پرورش بروید و مطالب آموزش و پرورش ویژه را دنبال کنید، یا در اینترنت عبارت ” قانون آموزش و پرورش ویژه ” را به نام دولت خود جستجو کنید. برای اطلاع بهتر، ممکن است یک کتاب مناسب برای پدر و مادرها برای مرور مسائل آموزش و پرورش ویژه را در نظر بگیرید.
نکات سریع
در حالی که شما به سرعت در حال آشنایی با قوانین و روشهای آموزش خاص در دولت خود هستید، اگر فکر میکنید ممکن است کودک دو بار استثنایی داشته باشید، این نکات سریع را در ذهنتان داشته باشید.
*در حالت عادی برخی تفاوتها در توانایی یادگیری هست. وقتی که بحث چگونگی عملکرد خوب در مدرسه پیش میآید، اکثر کودکان دارای مجموعهای مشخص از نقاط قوت و ضعف هستند.
*در حالی که بعضی از کودکان قادر هستند بر نقاط ضعف خود با سخت کار کردن و یا جبران کردن غلبه کنند، دیگران قادر به انجام این کار نیستند. این کودکان ممکن است مشکل جدی ناتوانی یادگیری داشته باشند- یک سد مزمن و آشکار زمانی که بحث یادگیری انواع خاصی از موارد است.
در بسیاری از موارد هیچ علت مشخص و قابل مشاهدهای برای این مسائل وجود ندارد. با این حال، بسیاری از کارشناسان معتقدند که ناتوانی در یادگیری توسط یک تفاوت اساسی در پردازش اطلاعات در مغز ایجاد میشود.
اگر کودک شما علامتهای مشکل یادگیری را بروز میدهد، با معلم او و یا تیم مداخله مدرسه برای پیدا کردن راه حلهای ممکن ملاقات کنید. بسیاری از مدارس تیم مداخله تحصیلی را دارند که ممکن است به موفقیت کودک شما کمک کند.
*اگر تیم مداخله آموزشی کاری نمیکرد، درخواست ارزیابی شده کودک خود را برای آموزش و خدمات خاص در نظر بگیرید. خدمات آموزش خاص یک برنامه دولتی و اجباری برای کمک به کودکانی است که به دلیل ناتوانی اساسی نیاز به حمایت خاص و یا آموزش دارند. بزرگترین مجموعه از کودکانی که این سرویس را دریافت کردهاند، آنهایی هستند که با عنوان یادگیری غیرفعال شناخته شدهاند. نمره بسیاری از این دانش آموزان در تست آیکیو درحد حداقل نمره متوسط، و تعدادی بالاتر از حد متوسط و حتی در حد با استعداد است.
*دولتها و مناطق در چگونگی شناسایی کودکان واجد شرایطی که ناتوانی یادگیری دارند برای خدمات آموزش ویژه متفاوت هستند. یکی از روشهای رایج که اغلب دارای تست آیکیو است، روشی است که ” مدل تفاوت قابل ملاحظه” نامیده میشود. در این روش نمره آیکیوی کودک با نمرات آزمون پیشرفت تحصیلی مقایسه میشود. اگر نمرات تحصیلی کودک در یک یا چند مورد بسیار پایین است، پس از آن تفاوت قابل ملاحظهای بین نمرات وجود دارد. روانشناس مدرسه آزمون دیگری را انجام میدهد برای تشخیص وجود کسری فرآیند روانی. برخی از موارد متداول در فرآیند کسری روانی شامل: حافظه، توجهکردن، پردازش بصری، پردازش شنیداری و کسری زبان. اگر تیم ارزیابی تشخیص دهد که اختلاف کودک به خاطر کسری روانی ایجاد شده، پس مشخص میشود که کودک مشکل ناتوانی در یادگیری دارد و واجد شرایط برای خدمات آموزش خاص است. سه نوع اساسی از خدمات آموزش و پرورش ویژه:
- برنامه متخصص منابع (RSP[۵]).کودکان دریافت کننده خدمات RSP هنوز هم به عنوان اعضای تمام وقت یک کلاس درس عمومی ثبت نام شده و حمایت پاره وقت یک معلم ماهر را دریافت میکنند. این کودکان ممکن است یک یا چند بار در هفته از کلاسهای عمومی خود به اتاق منابع برده شوند و یا معلم RSP برای کار کردن با گروهی از کودکان که نیاز به حمایت اضافی دارند به کلاسهای درسی عمومی برود. بیشتر کودکان دوبار استثنایی این مدل از خدمات را دریافت میکنند.
- کلاس روز ویژه (SDC[۶]). کودکانی که در کلاس روز ویژه هستند در کلاسهای عمومی ثبت نام نمیشوند. آنها به سطح قویتری از حمایت نیاز دارند، و بیشتر روز خود را با معلم ویژه آموزش و پرورش میگذرانند، اگر چه ممکن است آنها در کلاسهایی که غیر درسی هستند و یا برای موضوعاتی که نیاز به حمایت کمتری دارند در کلاسهای عمومی ادغام شوند.
- خدمات مرتبط[۷]. ارائه دهندگان خدمات مرتبط متخصصانی هستند که با کودکان در مناطق خاصی کار میکنند که نیاز به چیزهایی دارند که در یک RSP و یا SDC نمیتوانند آنها را به طور کامل ببینند. انواع مرتبط حمایت از خدمات عبارتند از: رفتار و گفتار درمانی، تربیت بدنی تطبیقی، خدمات پرستاری، مشاوره، حمل ونقل، ورزش درمانی، خدمات بینایی و خدمات شنوایی.
*کودکانی که خدمات آموزش ویژه را دریافت می کنند، باید در یک محدوده محیطی باشند. به این معنی که دانشآموزان آموزش مخصوص باید زمان زیادی را در برنامه آموزش عمومی صرف کنند. در حالی که ممکن است هنوز نیازهایی در آنها دیده شود. به این دلیل، بسیاری از کودکان که تست شدهاند و ناتوانی یادگیری دارند، به جای اینکه در کلاس روز ویژه باشند از طریق برنامه یک متخصص و یا کسی که خدمات مربوطه را ارائه میدهد خدمات را دریافت میکنند. قرار دادن کلاس روز ویژه معمولا تنها زمانی انجام میشود که کودک حتی با وجود RSP و خدمات پشتیبانی پیشرفت کافی نمیکند.
*کودکانی که نمره آنها در یک تست آیکیو در رده با استعداد است هم میتوانند به عنوان یادگیری غیرفعال شناخته شوند، مخصوصا زمانی که از مدل تفاوت قابل ملاحظه استفاده میشود. برخی از این کودکان نیازهای خود را از طریق برنامهریزی خلاق و انعطافپذیر در محیط آموزشی عمومی دریافت میکنند، در حالی که دیگران ممکن است حمایت رسمی از یک معلم آموزشهای ویژه دریافت کنند.
آیا ناتوانی یادگیری دائمی است؟
بسیاری از کودکان دوبار استثنایی مبارزه و کشمکش میان برخی جنبهها را در سراسر طول عمر خود ادامه می دهند.
یک کودک با حافظه کوتاه مدت ضعیف یا مشکل در توجهکردن، ممکن است همان ویژگیها را به عنوان یک دانشجوی کالج و یا کارگر بزرگسال داشته باشد. این کودکان ممکن است به مبارزه با یادگیری مفاهیم جدید، حل مشکلات پیچیده روانی، و یا استفاده از زبان روان در طول زندگی خود ادامه دهند.
با این حال که به نظر می رسد مشکل یادگیری برخی دیگر بزرگتر خواهد شد. چیزی به نظر میرسد تغییر میکند، و چه یک بار مبارزه برای شروع تا رسیدن به راحتی باشد. خود من این را در بسیاری موارد دیدهام. برای مثال، کودکانی که چند سال در خواندن نمره زیر سطح کلاس دارند، ممکن است شروع به خواندن روان در سن بلوغ کنند. کودکان مبتلا به اختلال شدید زبان،به خوبی هم سن و سالانشان شروع به صحبت کردن و فهمیدن کنند . گاهی اوقات تغییرات چشمگیر هستند، مانند نوری که ناگهان روشن میشود، و گاهی تدریجیتر و ظریفتر. دلایل چنین پیشرفتهایی ممکن است از یک کودک تا کودک بعدی متفاوت باشد. با این حال برخی از توضیحات ممکن عبارتند از:
*کودک ممکن است یاد بگیرد ناتوانیهایش را بهتر جبران کند، و از نقاط قوتش برای درست کردن نقاط ضعفش استفاده کند. آنهایی که کسری درکزبانی یا مشکل حافظه کوتاهمدت شنیداری دارند، برای مثال، ممکن است یاد بگیرند از استراتژی تجسم استفاده کنند، در نتبرداری ماهر شوند و تکنیکهای دیگری که در عبور از مشکل شنیداری به آنها کمک میکند. گاهی اوقات این استراتژی جبران، صریحا توسط معلم ماهری به کودک آموخته میشود، بقیه اوقات، کودک جبرانکردن را خودش از طریق فرآیند طبیعی آزمون و خطا میآموزد.
*مغز کودک بالغ شده و رشد پیدا کرده، اگرچه مدارهای آن در گذشته کاملا درست به هم متصل نبودند اکنون گرد هم میآیند و شروع به کار میکنند. پیشرفت برخی کودکان به نظر میرسد روندی مداوم و سرعت قابل پیشبینی دارد، در حالی که پیشرفت دیگران شروع و توقف ناگهانی دارند، مانند یک ماشین با گیربکس دستی که توسط یک دانشآموز مبتدی رانده میشود. این هم درست است که سیستمهای عصبی برخی کودکان پیشرفت یکنواخت کمتری نسبت به بقیه دارند، با تفاوت در مناطق مختلف مغز در زمانهای مختلف شکوفایی. این کودکان ممکن است از یک سال تا سال بعد بسیار متفاوت باشند، بستگی دارد به اینکه مغز آنها چگونه از نظر فیزیکی بالغ شده.
*کودک از برخی تکنیکهای خاص و یا برنامههای درسی که پیشتر در دسترس نبود بهرهمند شده است. برای مثال، برخی ازکودکان در کلاسهای درسی بهتر یاد میگیرند که در آنها از روشهایی مانند آموزش چند حسی و یا تاکید بر یادگیری مشارکتی استفاده میشود. برخی کودکان ممکن است با برنامه خواندن مبتنی بر دانش پژواک و صدا (هجی کردن) موثرتر یاد بگیرند، و دیگران با رویکرد کل زبان.
*کودک هرگز در وهله اول ناتوانی یادگیری ثابت ندارد. اغلب ذهنیتهای زیادی برای تعیین معیارهای ناتوانی یادگیری هست، و با اینکه تیم ارزیابی دلایل دیگر مشکل یادگیری کودک را رد میکنند، اغلب نه غیرممکن، بلکه دشوار است. گاهی اوقات ” ناتوانی یادگیری” در عوض بیشتر است که نتیجه حضور در مدرسه ضعیف یا عدم آموزش خوب است. کودکی که در یک برنامه علمی قوی ثبت نام میکند و به طور مرتب در یک مدرسه خوب شروع میکند، مشکلات علمیاش سریع حل و فصل میشود. کودکان با مشکل یادگیری نیز ممکن است بهبود عالی از خود نشان دهند، اگر چه در واقع ناتوانی یک مشکل شنوایی و یا بینایی تشخیص داده نشده است که در نهایت اصلاح شده است، و یا یک مشکل عاطفی اساسی ناشی از یک موقعیت استرس زا مثل طلاق ایجاد شده است دیرتر حل میشود.
منبع: https://www.psychologytoday.com
گردآوری و ترجمه: ندا گلبری
[۱] Twice Exceptional,” or “2E” kids.
[۳] student intervention team
[۴] a grade level intervention team
[۵] Resource Specialist Program
[۶] Special Day Class
[۷] Related Services
جهت هر چه بهتر و پربارتر شدن مطالب و مقالات، ما را از نظرات و انتقادات سازنده خود بهره مند سازید.
درباره نویسنده
شما ممکن است علاقه مند باشید
نظر (7)
ترک کردن دیدگاه شما
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.
سلام ممنون مقاله جالبی بود به نکات خوبی اشاره کرده بود
با سلام بسیار جالب و کاربردی .امیدوارم شاهد مقالات و مطالب بیشتر و بهتری باشیم.تشکر
بسیار خوب وممنون از مقاله کاربردی.خوشحالم که این سایت بسیار عالی رو پیدا کردم.
خیلی عالی بود.
دوستان مطالبتون عاااااااا لیه.تبریک به کلیه نویسندگان و دست اندر کاران.
I would like to thank you for the efforts you have put in writing this blog. I really hope to check out the same high-grade content from you later on as well. In fact, your creative writing abilities has inspired me to get my own blog now 😉
Get me friends plis