کنجد احتمالاً قدیمی‌ترین دانه روغنی است که توسط انسان و به عنوان یک منبع غذایی شناخته شده است. این دانه روغنی با اهمیت، قرن‌ها در کشورهای در حال توسعه، آسیا و آفریقا کشت و از آن به عنوان خوراکی بسیار خوب استفاده شده است.

همچنین روغن کنجد از قدیمی‌ترین روغن‌های مصرفی بوده و علاوه بر مصارف خوراکی، خواص درمانی و صنعتی آن نیز از گذشته همواره مورد توجه بوده است. اگر چه در طی یک قرن گذشته جای خود را به سایر منابع روغنی داده، اما به دلیل کاربردهای گوناگون آن در صنایع مختلف از جمله داروسازی، تولید لوازم بهداشتی و آرایشی و تأثیر مثبت روزانه آن بر روی سلامتی نمی‌توان از تولید و مصرف آن چشم پوشی کرد.این گیاه، گرمادوست و خاص مناطق گرمسیری است. رگ‌های آن بیضی، باریک و نوک تیز است. گل‌‌های آن به رنگ سفید یا قرمز، به طور تک تک در کناره برگ‌های قسمت انتهایی ساقه ظاهر می‌شوند.میوه این گیاه به صورت کپسول و محتوی دانه‌های کوچک و مسطح و بیضوی است که دانه کنجد نامیده می‌شود و قسمت مورد استفاده این گیاه است.

معرفی محصول

ارده

ارده یا طحینه خوراکی‌ست که از دانه‌های کنجد تفت داده شده و کوبیده شده بدست می‌آید. ارده به تنهایی به عنوان چاشنی یا به بخش اصلی حلوا ارده، حلوا شکری، بابا غنوج و حمص استفاده می‌شود.ارده خود به تنهایی یک ماده غذایی کامل برای هر وعده غذایی بویژه صبحانه است. ارده را به طرق مختلفی می‌توان مصرف نمود. می‌توان آن را بصورت خالص و بدون هیچگونه افزودنی با نان مصرف کرد یا مواد شیرینی از قبیل عسل، شیره اعم از شیره نبات، خرما، انگور و مربا به آن اضافه نمود.

حلوا ارده

حلوا ارده غذایی بسیار مقوی است که مصرف آن بیشتر به صورت صبحانه ‌است و مواد تشکیل دهنده آن عبارت‌اند از ارده، شکر، تخم‌مرغ، هل و چوبک. در ساخت حلوا ارده از کنجد بریان سابیده که به آن ارده گفته می‌شود و به صورت مایع می‌باشد استفاده می‌شود.

حلوا شکری

حلوا شکری خوراکی است که عمدتاً از ارده و شکر ساخته می‌شوداین خوراکی از خوراکی‌های مقوی و پرکالری و کم‌حجم محسوب شده و تنها در ایران و چند کشور دیگر تولید می‌شوند. حلوا شکری شکل امروزی‌تر حلوا ارده است که شیرینی خود را به جای عصاره کشمش، انگور یا خرما از شکر می‌گیرد.

خواص محصول

• این دانه منبع آهن گیاهی است که برای رفع خستگی مفید است، همچنین مصرف این دانه گیاهی برای افرادی که مبتلا به کم‌خونی فقر آهن هستند می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
• کنجد یکی از منابع بسیار مفید برای جذب آهن، روی و کلسیم به شمار می‌آید.
• مصرف یک قاشق غذاخوری کنجد معادل یک واحد چربی است و ۴۵ کیلوکالری انرژی دارد، همچنین کنجد موجب افزایش چربی خون نمی‌شود، بلکه کلسترول بد خون را نیز کاهش می‌دهد.
• مصرف آن باعث کاهش میزان تری‌‌گلیسیرید، کلسترول بد یا LDL و قندخون و افزایش HDL یا همان کلسترول خوب می‌شود و تمام این موارد به کاهش خطر بروز بیماری‌های قلبی و عروقی کمک خواهد کرد
• بررسی‌ها نشان داده‌اند مصرف کنجد در بهبود روند بیماری پارکینسون تأثیرگذار است و به رشد سلول‌های عصبی مرکزی در نوزادان نیز کمک می‌کند و باعث افزایش قدرت بینایی می‌شود.

بررسی بازار

به گزارش ایده و خلاقیت به نقل از دریک آنلاین ریشه‌های کنجد در بهبود ساختمان خاک و افزایش نفوذپذیری آن نقش موثری داشته و به عنوان یکی از گیاهان مناسب برای تناوب‌های زراعی در نظر گرفته می‌شود. همچنین در بعضی از مناطق این گیاه به عنوان کود سبز کاشته می‌شود. این مهم حاکی از این است که کاشت و فرآوری کنجد علاوه بر سودآوری، به کیفیت خاک و بهبود کشاورزی نیز کمک می‌کند. بنابراین محصولات کنجدی این قابلیت را دارند که هم‌چون کاشی و سرامیک و ریسندگی و بافندگی به یک خوشه تبدیل شوند، به همین دلیل چرخه تولید این محصولات باید تکمیل شود. در طرح توجیهی موجود چنان‌که پیداست میزان تقاضا برای محصولات کنجدی رو به افزایش است و در سال‌های آتی از عرضه پیشی خواهد گرفت و بازار با کمبود مواجه خواهد شد .بنابراین در مجموع قابل نتیجه‌گیری است که ایجاد واحدهای جدید برای تولید این محصول در شرایط کنونی به لحاظ بازار توجیه‌پذیر می‌باشد.

سرمایه گذاری مورد نیاز

مطابق تحقیقات دریک آنلاین برای  فرآوری کنجد به ۷میلیارد ریال سرمایه ثابت نیاز دارید. بازدهی طرح حدود ۳۲درصد می باشد و با گذشت ۴ سال و ده ماه می توانید سرمایه اولیه خود را برداشت نمایید.

مزایای اجرای طرح

یکی از محصولات استراتژیک که دولت می‌تواند بر روی آن سرمایه‌گذاری ویژه‌ای انجام دهد، کنجد و فرآورده‌های مرتبط با آن است، در سال‌های اخیر هم با توجه به خشکسالی‌های اخیر و پیش‌بینی‌های صورت گرفته، بالا رفتن بهره‌برداری از آب، مقاوم بودن گیاه کنجد به کم آبی، خشکی، و شوری، رعایت الگوی کشت مناسب در مناطق نیمه گرمسیر و گرمسیر، جایگزین نمودن زراعت‌های مقاوم به کم آبی با زراعت‌های با مصرف بالای آب، افزایش درآمد کشاورزان و کیفیت بالای محصول کنجد کشت این محصول افزایش یافته است.